Het percentage mensen dat voor een praktische (mbo-)opleiding kiest, neemt steeds verder af en dat terwijl we juist een schreeuwend tekort hebben aan vaklui zoals timmermannen en -vrouwen, elektromonteurs en loodgieters. Een zorgwekkende zaak, volgens José Komin, mede-eigenaar van IJskoud: “Wat heb je aan een land vol slimme koppen die heel goed plannen kunnen maken, als je vervolgens niemand kunt vinden die de vaardigheden heeft om al die plannen uit te voeren? Hoe fijn dat wethouder Mbarkie bij ons – het bedrijfsleven – aanschoof om in gesprek te gaan over hoe we gezamenlijk kunnen bouwen aan een ecosysteem dat het mbo aantrekkelijker en beter aansluitend maakt!”
Samen naar betere samenwerking rondom beroepsonderwijs, techniek en technologie
Op vrijdag 3 november mochten we bij IJskoud een rondetafelgesprek faciliteren met het thema ‘Arbeidsmarktvraagstukken, het daarbij behorende beroepsonderwijs in de Techniek en Technologie en onze samenwerking hierin’. Samen met de Amsterdamse wethouder Sofyan Mbarki, Hogeschool van Amsterdam, verschillende werkgevers – waaronder IJskoud natuurlijk – en verschillende publiek-private samenwerkingen, zoals BouwAcademie Amsterdam, Vakschool Technische Installaties (VTi Amsterdam), House of Digital en Tech Talent Centrum Amsterdam, gingen we in op de uitdagingen op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt in de techniek. Met 28 gesprekspartners bespraken we de knelpunten en de kansen en gingen we in op de rol die de gemeente Amsterdam hierin kan spelen.
Statusverschil tussen hoog- en laagopgeleiden
Wie mij een beetje kent, weet dat ik me druk maak om het ‘statusverschil’ tussen hoog- en laagopgeleiden. Wil je serieus genomen worden, moet je minimaal voor een hbo-opleiding kiezen, maar liever nog voor wetenschappelijk onderwijs. Mbo-leerlingen, die worden niet voor vol aangezien. Als je hoogopgeleid bent, dan hoor je tot de leiders van de toekomst, ben je lager opgeleid, dan ben je ‘gedoemd’ met je handen te gaan werken. Een systeem dat ik al jaren probeer te kantelen, want pas als je slimme koppen combineert met vaardige handen ontstaan er echt mooie dingen. Het verzoek van wethouder Mbarki, die onder andere Economische Zaken en mbo & toeleiding arbeidsmarkt in zijn portefeuille heeft, was dan ook een prachtige kans om het gesprek hierover aan te gaan. Hij en zijn team kwamen input ophalen voor het ontwikkelen van nieuwe beleidsplannen. De vraagstukken? Wat zijn kansen, uitdagingen en knelpunten voor het beroepsonderwijs? Waar moet de gemeente op inzetten om meer mbo’ers op te leiden in techniek en technologie?
Vuurdoop
Helaas werd ik, twee dagen voor het rondetafelgesprek, getroffen door corona. Gelukkig heb ik geweldige talenten om me heen waar ik op terug kan vallen, dus ik vroeg Eva en Sascha om deze delegatie op te vangen en de bijeenkomst te begeleiden. Een vuurdoop, die ze – ondanks hun zenuwen – op een fantastische manier tot een succes hebben gemaakt. Een mooie mengelmoes van gemeente, schoolbestuurders, bedrijfsleven en studenten bogen zich met elkaar over hoe we beter kunnen samenwerken als het gaat om het beroepsonderwijs.
Belangrijke input van studenten
Het feit dat er ook studenten aanwezig waren bij het gesprek, bracht absolute meerwaarde. Zo was er één student die vertelde hoe zijn leraar op de middelbare school een rolmodel voor hem was geworden. De docent had hem gestimuleerd om voor een opleiding in de techniek te kiezen in plaats van het slechte pad op te gaan. Hij had hem een spiegel voorgehouden en doen inzien dat snel geld ook snel weer op is, maar dat een technische opleiding echt een investering in zijn toekomst zou zijn. Nu probeert de jongen een rolmodel te zijn voor zijn vrienden van de straat. Een andere student had voor een universitaire studie gekozen omdat zijn ouders dat van hem verwachtten. Terugkijkend beseft hij dat hij veel te jong was om een studiekeuze te maken en dat hij die keuze liever wat later had kunnen maken. Waardevolle input, waar de overheid en het bedrijfsleven veel van kan leren.
Kloof dichten
Deze rondetafel voelde voor mij als een grote mijlpaal na jarenlange inzet voor een herwaardering van het mbo. Het was ook prachtig om te zien met hoeveel bevlogenheid Eva en Sascha het van mij overnamen. Zij weten hoe belangrijk dit voor mij is en ik had deze taak aan niemand beter kunnen overdragen. Al mijn idealen kwamen samen in deze meeting, ik hoop dat we nu kunnen doorpakken. We kunnen op directieniveau natuurlijk wel mooi met elkaar praten, maar uiteindelijk moet het op de werkvloer gaan gebeuren. Ik hoop dat deze mooie bijeenkomst een vervolg krijgt en dat we ook binnen de VTi in kleinere groepen het gesprek met elkaar aangaan. Alleen zo kunnen we de kloof dichten tussen beroepsonderwijs, bedrijfsleven en overheid, en veel meer begrip voor elkaar krijgen.
Warme groet,
José Komin, mede-eigenaar van IJskoud
