In gesprekken over onderwijs en arbeidsmarkt gaat het al snel over ‘hoger’ en ‘lager’ opgeleid personeel. Het zijn labels die gevolgen hebben voor hoe we samenwerken en samenleven, stelt José Komin, mede-eigenaar van IJskoud. Ze stelt daarom voor er afscheid van te nemen en voortaan over ‘praktisch’ en ‘theoretisch’ te spreken. “Zo doen wij al die toppers die de toekomst van ons vak vormen veel meer eer aan.”
“Het onderwijs kweekt vmbo’ers vol zelftwijfel en arrogante gymnasiasten – en dat is slecht nieuws voor de democratie.” Aldus Johannes Visser van De Correspondent, in een artikel over de huidige staat van het onderwijs.
Op school zijn kinderen voortdurend met elkaar in competitie. Vanaf een jaar of twaalf worden kinderen ingedeeld op niveaus die ‘hoger’ of ‘lager’ zijn, en van waaruit ze kunnen opklimmen of afdalen. Daardoor wanen de winnaars zich vaak beter dan de rest en voelen de lagere niveaus zich onterecht de mindere.
Gymnasiasten horen zes jaar lang dat ze geweldig zijn, namelijk de leiders van de toekomst, terwijl recent geslaagde vmbo’ers over zichzelf zeggen dat ze ‘maar een vmbo’er’ zijn. Zulke labels hebben gevolgen voor hoe wij samenleven, en zelfs voor de democratie. Het ondermijnt de gemeenschapszin, het gevoel dat we het met elkaar te rooien hebben. En dat maakt het moeilijker om ons in elkaar te verplaatsen.
Afgelopen maand hadden wij een Open Bedrijvendag bij IJskoud, een initiatief van onze bedrijvenvereniging Veban in Amsterdam. Voor deze open dag hadden wij het thema ‘oriënteren op werk’ gekozen. We nodigden een aantal Amsterdamse vmbo-scholen uit om een masterclass koeltechniek te volgen, gegeven door onze technici, de mannen uit het veld die koudetechniek dagelijks in de praktijk brengen.
Ik mocht aan tafel een vraaggesprek voeren over persoonlijk leiderschap en de verbinding tussen onderwijs en bedrijfsleven, met onder andere docenten en leidinggevenden van de ROC-scholen in Amsterdam.
Het was mooi om te zien dat er zoveel energie en drive is bij onderwijsinstellingen om echt het verschil te maken. Maar zij wezen me ook op hun uitdagingen. Bijvoorbeeld hoe lastig het is om leerlingen die uit het vmbo naar het mbo doorstromen genoeg zelfvertrouwen mee te geven en een vak te leren, zodat zij met zelfvertrouwen de maatschappij in gaan. Een lastige taak als de samenleving het aldoor heeft over ‘laag’ opgeleid.
Die bewuste vrijdag was IJskoud een plek waar hoog en laag opgeleid elkaar ontmoetten en het gesprek met elkaar aangingen. Waar niemand zich lager of hoger voelde, maar waar iedereen in verbinding trad om ons mooie vak en bedrijf te delen. Er was een gemeenschappelijke drive om samen te onderzoeken waar we elkaar kunnen versterken. Ik stel daarom voor de begrippen ‘hoog’ en ‘laag’ uit het onderwijs te schrappen. Laten we spreken over ‘praktisch’ en ‘theoretisch’. Zo doen wij al die toppers die de toekomst van ons vak vormen veel meer eer aan. En laten we die praktische leerlingen vervolgens voldoende tijd en aandacht geven. We moeten simpelweg met meer respect kijken naar de grote groepen mensen die praktisch opgeleid willen worden en theorieën in de praktijk willen brengen.”
Warme groet,
José Komin, Directeur IJskoud
Dit blog is gepubliceerd op koudeenluchtbehandeling.nl
